Әлем матрицадан тұруы мүмкін бе?

теориялық тұрғыдан болуы мүмкін, бірақ дәлел дәл қазір жоқ.

1) “Матрица” гипотезасы деген не?

Кейбір ғалымдар (мысалы, философ Ник Бостром) әлеміміз аса дамыған өркениеттің жасаған симуляциясы болуы мүмкін деп болжайды. Яғни біз — үлкен компьютер жүйесінде жұмыс істейтін «бағдарламамыз».

Бұл идея 3 негізге сүйенеді:
* Технология шексіз дамиды.
* Өте дамыған өркениеттер «ғаламдар» жасай алады.
* Егер олар миллиардтаған симуляция жасаса, шын әлемнен гөрі симуляцияда болу ықтималдығы жоғары.

2) Физика тұрғысынан қарасақ
Ғалымдар әлемнің кейбір қасиеттерін «бағдарламаның жұмысын» еске түсіреді деп айтады:

Уақыт пен кеңістіктің дискретті болуы мүмкіндігі
(яғни бәрі өте кішкентай «кванты» бар тор сияқты болуы мүмкін).

Жарық жылдамдығының шектеулі болуы
Компьютерлік симуляцияларда “FPS лимиті” сияқты — әлем де белгілі бір жылдамдық шегінен аспайды.

Кванттық құбылыстардың кездейсоқтығы
Кейбіреулер мұны «рандом генерацияға» ұқсатады.
Бірақ бұл тек ұқсастық — дәлел емес.

3) Ғалымдар қалай тексергісі келеді?
* Ғаламдағы космикалық сәулелердің энергия үлгілеріне қарап, симуляция торының ізін табуға тырысады.
* Уақыт/кеңістік өте кішкентай масштабта шынымен “пиксельденген” бе — соны тексеру.
Қазіргі нәтиже: ешқандай дәлел жоқ.

4) Бұл нені білдіреді?
* Идея мүмкін, бірақ дәлелденбеген.
* Барлық ғылыми деректер бізді шын физикалық әлемде өмір сүреміз деп көрсетеді.